کد مطلب:45607 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:24

گنجینه پرسمان » سياست و حكومت

چرا حضرت آيت الله بروجردي عليه رژيم پهلوي قيام نكردند؟

پاسخ اين سؤال در دو بخش قابل بررسي است: الف) دلايل عدم قيام آيت الله بروجردي(ره) در مقابل رژيم شاه: براي برپايي و ايجاد قيام و انقلاب، عواملي از قبيل آمادگي مردم براي همكاري و مشاركت گسترده، وجود انگيزه اي قوي در آنان براي تحمّل مشقّات و... لازم است؛ ولي در زمان حيات ايشان، مجموعه اين زمينه ها آماده و مهيّا نبودند. آيت الله بروجردي در كنار كمك به انقلابيون مؤمن، سياستي بسيار دقيق داشت. وي مي دانست كه مردم براي تحمّل دشواري ها آمادگي ندارند و اگر با فشار نيروهاي دولتي رو به رو شدند، مرجعيت را تنها مي گذارند. بنابراين زمان را براي رويارويي مستقيم با دربار مناسب نمي ديد. از سوي ديگر رها كردن شاه و راندن كامل وي را، موجب فرو غلتيدن فزون تر او در دامان بيگانگان مي دانست. پس گاه با وي مدارا مي كرد تا آن جوان مغرور، جاي پاي خود را سست نبيند و براي حفظ خويش به بيگانگان پناه نبرد. البته در برخي مواقع به شديدترين صورت ممكن، در برابر نقشه هاي او مي ايستاد، {V(ر.ك: مجله حوزه، سال هشتم، شماره 1 و 2، ص 115 و ص 116)V}. نكته ديگر اين كه عوامل و ايادي استعمار، با گذاشتن عناصر سرسپرده خود در اطراف آن مرحوم، از رسيدن هر گونه خبر و گزارش و اطلاعي به ايشان در مورد اوضاع اسف بار ايران و ملّت اسلام به شدت جلوگيري مي كردند عده اي نيز، شيادانه موضع ايشان را به نفع رژيم جلوه مي دادند و در ميان مردم ايشان را ياور و پشتيبان شاه وانمود مي كردند البته حضرت امام(ره) با جديت تمام اين توطئه را خنثي كرده و نقش مشاوري كاروان براي آيةالله بروجردي را ايفا مي كردند، {V(ر.ك: نهضت امام خميني، ج 1، ص 97)V}. ب) بررسي اقدامات آيت الله بروجردي براي دفاع از دين و خدمت به اسلام و مردم: مرحوم بروجردي تا پايان زندگي خويش، پيوسته مراقب اوضاع و احوال كشور بود و در قبال تجاوز رژيم به حريم قرآن و منافع مردم، تا آن جا كه آگاهي و توان داشت، ساكت و بي تفاوت نمي نشست. ازاين رو از بسياري نقشه ها و برنامه هاي ضد اسلامي رژيم، جلوگيري به عمل مي آورد. برخي از اقدامات ايشان عبارت بود از: 1. تلاش براي ايجاد وحدت بين مسلمانان و تأسيس و توسعه دار التقريب؛ 2. مبارزه عليه رضاخان و حركت از بروجرد به منظور اسقاط حكومت پليسي و نامشروع پهلوي؛ 3. الزامي كردن درس تعليمات ديني در برنامه آموزشي سراسر كشور؛ 4. مبارزه با مظاهر آتش پرستي و انحرافات اسلام زدايانه رژيم شاه؛ 5. مبارزه عليه بهائيت كه اين نيز توطئه اي استعماري در سطح كلان و گسترده بود؛ 6. تأسيس مدارس ديني و احداث مساجد در كرمانشاه، قم، هامبورگ و...؛ 7. برخورد ايشان با مسؤولان مملكتي. در اين گونه موارد دولت كسي را براي جلب رضايت خاطر ايشان به قم مي فرستاد؛ ولي ايشان نمي پذيرفتند و همين برخورد موجب مي شد كه دولت در كار خود تجديد نظر كند و موجبات رضايت خاطر ايشان را فراهم آورد و آيت الله بروجردي به مرحوم امام(ره) اعتماد و اطمينان ويژه اي داشت و در مواقع حساس با ايشان تماس گرفته و مشورت مي كرد، {V(ر.ك: خاطرات و مبارزات حجةالاسلام فلسفي، ص 205 - 171)V}.